La Voz de Galicia – 28 de outubro, 2022 →
No meu barrio de Nova York é habitual que cando alguén marcha dun apartamento alugado deixen as cousas na rúa con carteliños que din «lévame». Ás veces duran menos dun minuto na beirarrúa, e recoñezo que algunhas cousas do meu apartamento veñen precisamente de aí, incluída unha fermosa colección de vinilos… E ás veces intúes que as cousas que poñen na rúa pertencen a un morto que vivía só, porque de súpeto atopas anacos da vida dunha persoa que non coñeces: fotos vellas, cadros, algunha carta ou postal metida dentro dun libro… Os libros son sempre o que máis aparece nas rúas do West Village, caixas completas nas que podo pasar horas e horas remexendo, co Xan ao lado lembrándome que vivimos nun armario e que xa non collen máis libros na casa.
Esta semana baleiraron o apartamento de Alisa, a miña veciña do primeiro, que morreu de súpeto hai uns meses. Deixaron as súas cousas no corredor antes de sacalas á rúa, e, aínda que non era a primeira vez que remexía nas pertenzas dun morto, si que era a primeira vez que o facía nas dunha persoa que só coñecía a medias, e nese proceso pregunteime tantas cosas sobre a súa solitaria vida, sobre min… Sentada no chan, escollendo debuxos feitos por ela (pois Alisa era artista), comecei a pensar que faría eu se o meu tamén rematase así, no chan, esperando por unha reencarnación noutro fogar… Entón collín un gravado de 1981 firmado por ela e pasei a tarde buscando un sitio especial para esa pequena obra de arte que nese momento se converteu na memoria viva de todos os mortos que habitaron este edificio… Pois nos dezasete anos que levo aquí sentín morrer a varios, moitos deles artistas, todos eles sós…